17.07.2011 - 15.08.2011

"Ocalić Narodową Spuściznę. Ostańce Próśb" - wystawa

Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia międzynarodowej wystawy poświęconej kaszubskim kapliczkom, norweskim kościołom stavkirke i islandzkim kościołom farmerskim, przygotowanej w ramach projektu Ocalić Narodową Spuściznę. Ostańce Próśb. Wystawę przygotowało Muzeum Narodowe w Gdańsku.

Prezentację można oglądać codziennie (do 15 sierpnia) w godzinach 10.00 – 18.00 od poniedziałku do soboty oraz 14.00 - 18.00 w niedziele.
WSTĘP wolny.

Od 15 sierpnia 2010 trwa realizowany przez Muzeum Narodowe w Gdańsku projekt pt: Ocalić Narodową Spuściznę. Ostańce Próśb. Przedsięwzięcie jest wielopłaszczyznowym działaniem, skupionym wokół tematyki ludowej architektury sakralnej obejmującej dwa kręgi kulturowe: słowiański i nordycki. Przybliżając charakterystyczne dla tych obszarów obiekty kultowo-religijne, projekt Ostańce Próśb próbuje odnaleźć pomost, łączący ich różnorodne stylistyki architektoniczne ze społeczno-religijną funkcją jaką poszczególne obiekty pełniły lub pełnią do czasów obecnych. Obiektami, które obejmuje obszar zainteresowania Projektu są kaszubskie kapliczki, norweskie kościoły palikowe stavkirke oraz islandzkie kościółki farmerskie. Wspólnym mianownikiem dla wszystkich powyższych budowli jest również fakt, iż powstały one z woli człowieka i są związane z jego potrzebą duchową, wynikającą z wiary w rzeczywistość pozaziemską.

Wieloetapowość działań projektu Ostańce Próśb wiąże się z próbą zaprezentowania możliwie najszerszego spectrum oddziaływań poszczególnych obiektów sakralnych na rzeczywistość kulturową w danym kraju; prześledzić ich losy, pokazać zmieniające się funkcje obrzędowe a także zaprezentować piękno zjawiska, które pomimo olbrzymiej niekiedy wartości zabytkowej, tak jak w przypadku średniowiecznych budowli stavkirke, jest częścią ludzkiej codzienności.
Działanie projektu Ostańce Próśb zakłada w pierwszym etapie dokumentację etnograficzno-fotograficzną kapliczek na Kaszubach. Team badawczo-fotograficzny próbuje dotrzeć do możliwie każdego obiektu co realizuje podróżując z mapą Kaszub w ręku, korzystając z pomocy i życzliwości okolicznych mieszkańców. Dzięki ich pracy powstanie interaktywna mapa kapliczek, ukazująca zarówno lokalizację jak i prezentację wizualną poszczególnych obiektów.

W grudniu 2010 roku w ramach Projektu rozpoczęła się, trwająca do tej pory międzynarodowa dokumentacja fotograficzna: pt Fotograficzne portrety kapliczek i kościołów, polegająca na wykonaniu fotografii artystycznych obiektów znajdujących się w polu zainteresowania: kapliczek, w ujęciu islandzkiego i norweskiego fotografa oraz kościołów farmerskich i stavkirke widzianych okiem polskich fotografików. Kilka dni temu została zakończona wyprawa do Norwegii, obejmująca wizytę w każdym z 28 zachowanych kościołów palikowych w Norwegii, a także wizyty w ośrodkach naukowo-muzealnych: Riksantikvaren oraz Muzeum Historycznym, w celach pozyskania materiałów historyczno-opisowych dotyczących norweskich kościołów. Obecnie przygotowywana jest wyprawa na Islandię.
Równolegle do działań fotograficznych, został zrealizowany film dokumentalny w reżyserii Andrzeja Dudzińskiego, opowiadający o działaniach skupionych wokół powstawania, życia i przemijania kapliczek na Kaszubach. W filmie występują między innymi: znani aktorzy Danuta Stenka i Janusz Gajos a także cenieni twórcy ludowi, autorzy wielu kaszubskich kapliczek: Józef Chełmowski, Zenon Kosater czy Czesław Birr.
Od 12 do 26 czerwca mieliśmy przyjemność zaprezentować Państwu następną odsłonę projektu w postaci kolejnej, powiększonej o nowe fotografie wystawy, która została zaprezentowana w Sali koncertowej Urzędu Gminy w Kolbudach.

Największą, kulminacyjną wystawę fotograficzno-filmową Ostańce Próśb otworzymy 17 lipca o godzinie 13.00. w Gdańsku, w Centrum św. Jana, ul. Świętojańska 50.

Mogliśmy zatem oglądać fotografie autorstwa: Marcina Czaplińskiego (PL), Marcina Kalińskiego (PL), Fridrika Orna (ISL), Wlodka Witka (NOR) i Tomasza Zerka (PL), wystawę zaś otworzyli: Anna Fortuna, z-ca dyrektora Muzeum Narowego w Gdańsku oraz ambasador RP w Islandii i Norwegii - Wojciech Kolańczyk. Słowo wstępu do wystawy wygłosił Waldemar Elwart, manager i pomysłodawca Projektu oraz Edith Stylo, właścicielka galerii Stylo Design w Oslo, w której zostały zaprezentowane prace. Przybyłych na wernisaż gości otuliła nastrojową muzyką wiolonczelistka Zofia Elwart, wykonaniem kompozycji Macieja Borowicza.
Wystawa w stolicy Norwegii była wprowadzeniem do dwóch kolejnych wystaw, które będzie można oglądać w Kolbudach i w Gdańsku. Na ich wernisaże zapraszamy: 12 czerwca o godzinie 12.00 w Sali Koncertowej Urzędu Gminy w Kolbudach oraz 17 lipca o godzinie 13.00 - największa, kulminacyjna wystawa finalizująca projekt Ocalić Narodową Spuściznę. Ostańce Próśb mająca miejsce w kościele św. Jana w Gdańsku.
Na koniec Projektu planowane jest wydanie albumu z fotografiami, wykonanymi podczas wypraw fotograficznych na Kaszuby, Norwegii oraz Islandii. Ofiarowanie albumów norweskim, islandzkim oraz polskim bibliotekom, ma być podziękowaniem za wszelkiego rodzaju pomoc z jaką spotkali się współpracownicy Projektu oraz stanowić swoisty hołd dla tradycji i kultury.

Wystawę zakończy występ Olo Walickiego KASZËBË na finisażu, który odbędzie się 14 sierpnia w Centrum św. Jana.

Patronat Honorowy nad wystawą objęli:
Mieczysław Struk Marszałek Województwa Pomorskiego
Katrín Jakobsdóttir Minister Edukacji, Nauki i Kultury Islandii
Wojciech Ludwik Kolańczyk Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RP w Królestwie Norwegii i Republice Islandii
Arcybiskup Metropolita Gdański Sławoj Leszek Głódź
Ksiądz Biskup Diecezjalny Jan Bernard Szlaga

Więcej informacji w sieci: www.ostanceprosb.pl, www.facebook.com/ostanceprosb, www.youtube.com/ostanceprosb

Informacji na temat wystawy udzielają
:

Projekt Ocalić Narodową Spuściznę jest realizowany dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein oraz Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego.
Supported by a grant from Iceland, Liechtenstein and Norway through the EEA Financial Mechanism and the Norwegian Financial Mechanism.

Autor tekstu: Beata Tymińska
ORGANIZATOR - Muzeum Narodowe w Gdańsku
MANAGER PROJEKTU - Waldemar Elwart
KOORDYNATOR PROJEKTU - Małgorzata Meller

PARTNERZY:
National Museum of Iceland
Norwegian Directorate for Cultural Heritage
University of Oslo Museum of Cultural History
Stowarzyszenie Artystyczne Kultywator 3miejski
Klub Polski w Norwegii
Nadbałtyckie Centrum Kultury
Instytut Kaszubski
Gmina Kolbudy
Gdańsk 2016 Europejska Stolica Kultury