Nadbałtyckie Centrum Kultury, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich oddział w Gdańsku, Wydawnictwo „Nowy ?wiat” zaprasza na promocję ksiązki Anny Janko „Dziewczynka z zapałkami”
Anna Janko „Dziewczyna z zapałkami”
oprawa twarda, stron: 264, format: 135 x 200 mm
cena detal. 28 zł
ISBN 978-83-7386-237-1
książka dostępna w księgarniach od 2 kwietnia
O KSIˇżCE „DZIEWCZYNA Z ZAPAłKAMI”:
Niezwykły debiut prozatorski Anny Janko, poetki, która ma na koncie wiele nagród literackich, w tym nominację do Nagrody Nike (tomik „?wietlisty cudzoziemiec”).
„Dziewczyna z zapałkami” to historia toksycznego związku, na zewnątrz wyglądającego na „normalną współczesną rodzinę”, opowieść kobiety „uwięzionej” w domu w trudnych latach 80 i na początku 90.
Bohaterkę poznajemy jako młodą, dziewiętnastoletnią dziewczynę, właśnie przekraczającą granicę między młodością a dojrzałością. „Wyszłam za mąż jak na wolność, a już o czwartej nad ranem gonił mnie stukot moich własnych obcasów na pustej ciemnej ulicy”.
Ha. – bo do takiego skrótu redukuje swoje imię bohaterka, nie chcąc być Hanką, Hańcią czy Haneczką – szybko zdaje sobie sprawę, że jej „życie, jak pogoda, nie dopisało”. Zdarzenia, których jesteśmy świadkami, są dramatyczne, czasem drastyczne, ale – są wspólne dla wielu, wielu związków. Apodyktyczny, egoistyczny mąż, okropni teściowie, kłopoty mieszkaniowe – czy to nie banalne? Jednak sposób, w jaki Anna Janko opisuje życie swojej bohaterki – literacki choć współczesny język, pełen zaskakujących powiedzonek i neologizmów, wyrafinowane poczucie humoru, graniczące z ironią – sprawia, że książkę czyta się z zapartym tchem. I to zarówno kiedy bohaterka opowiada o dramatycznych przeżyciach, jak i o mistrzowsko opisanej nużącej codzienności.
Co więcej, kibicujemy bohaterce w jej zmaganiach z mężem, rodziną, z… losem. „Na świecie ma się do wyboru tylko samotność albo pospolitość. Tako rzecze Schopenhauer. Zostałam obdarowana jednym i drugim. Na własne życzenie. A miałam pisać wiersze!” – wyjawia Ha. Anna Janko to z pewnością młodsza siostra Sylwii Plath.
Dlaczego „Dziewczyna z zapałkami”? Tytuł powieści nawiązuje wprost do Andersena i sygnalizuje śmierć z braku miłości. Zabawa z zapałkami, igranie z ogniem to w istocie mit inicjacyjny, opowiadający o poszukiwaniu własnej dojrzałości. W tym wypadku bohaterka dojrzewa, uwalniając się od „niedobrej miłości". Umiera na chwilę, by narodzić się na nowo. Zwycięża, zyskując własną tożsamość, równocześnie jednak przegrywa swoje małżeństwo. Poprzez naruszenie skamieliny językowej, jaką jest tytuł znanej powszechnie baśni, autorka manifestuje obecny w całej książce kreacyjny stosunek do języka.
O AUTORCE:
Anna Janko (ur. 1957), debiutowała jako poetka tomem „List do królika doświadczalnego” (1977). O nastoletniej wówczas autorce pisali m.in. Hanna Krall i Artur Sandauer.
Wydała kolejnych 5 zbiorów wierszy: „Wykluwa się staruszka” (1979), „Diabłu świeca” (1980), „Koronki na rany” (1989), „Zabici czasem długo stoją” (1995), „?wietlisty cudzoziemiec” (2000). Za ten ostatni tom była w 2001 roku nominowana do Nagrody Nike.
Jest też autorką dramatu „Rzeź lalek”, wystawionego w Teatrze Współczesnym w Szczecinie (1980-81).
W latach 1998-2004 była redaktorem autorskiej serii wydawniczej „To jest poezja” (w wydawnictwie Prószyński i S-ka).
Współpracowała z PR II Polskiego Radia, prowadząc w latach 2002-2005 cotygodniowe kulturalne audycje na żywo.
Członek PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Prezes wrocławskiego oddziału SPP (1993-1996); prezes warszawskiego oddziału SPP (1999-2002), wiceprezes Zarządu Głównego SPP (2002-2005), prezes gdańskiego oddziału SPP (od 2007).
REKOMENDACJE:
Krystyna Kofta: W swojej powieści, znakomita poetka Anna Janko udowodniła, że poezja może być świetną szkołą prozy. Autorka ma niezwykłą zdolność do zaklinania rzeczywistości w słowo, i przekładania jej na myśl. Czuje się pokrewieństwo z Sylwią Plath, w podobny sposób język Janko działa na nasze zmysły. Główna bohaterka, postać z krwi i kości, przeżywa kryzys małżeński. To piękna opowieść o tym jak poprzez twórcze życie można podnieść się z upadku i zyskać prawdziwą wolność.
Paweł Huelle: Anna Janko napisała książkę bardzo przewrotną, bardzo inteligentną, bardzo kobiecą. Jej kobiecość jest subtelna, jej przewrotność zaskakująca, inteligencja - po prostu błyskotliwa. Czy można oczekiwać więcej? Zwłaszcza jeśli treść jest przykuwająca, a język tej prozy – pisanej przez poetkę – precyzyjny, współczesny, a równocześnie pełen głębokich, niemal archetypicznych znaków i symboli.
