PANACHYDA ZA ZMARŁYCH Z GŁODU
 muzyka: Jewhen Stankowycz
słowa: Dmytro Pawłyczko 

       Utwór wokalno-symfoniczny dla solistów, dwóch chórów mieszanych oraz orkiestry symfonicznej powstał w 1993 r. dla upamiętnienia ofiar Wielkiego Głodu w Ukrainie w latach 1932–1933.

       Koncert w wykonaniu Narodowego Chóru Akademickiego Ukrainy „Dumka”, Orkiestry Symfonicznej Polskiej Filharmonii Bałtyckiej im. Fryderyka Chopina w Gdańsku oraz solistów Niny Matwijenko i Serhija Mahery (bas) odbędzie się pod dyrekcją Wołodymyra Sirenki, z udziałem aktora Teatru Wybrzeże Ryszarda Ronczewskiego.

     Wykonanie utworu jest częścią międzynarodowego projektu artystycznego „Ukraina pamięta – świat uznaje”, który rozpoczął się koncertami w dniach 16–17 kwietnia 2008 r. w Izraelu.
    Projekt organizowany przez ukraińskie Ministerstwo Kultury i Turystyki przy wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych Ukrainy potrwa do listopada i obejmie 15 krajów z całego świata. Zgodnie z zamysłem autorów wydarzenie to ma nie tylko odkryć tę dramatyczną kartę ukraińskiej historii, ale też przygotować grunt pod oficjalne uznanie Wielkiego Głodu za ludobójstwo przez kraje, które dotąd powstrzymywały się przed publiczną oceną tej tragedii.

     Organizatorami wydarzenia są: Ministerstwo Kultury i Turystyki Ukrainy, Państwowe Przedsiębiorstwo „Państwowa Agencja Koncertowa «Ukraina»”, Związek Ukraińców w Polsce, Ambasada Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej.

Honorowy patronat nad koncertem objęli Marszałek Sejmu RP Bronisław Komorowski i Przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy Arsenij Jaceniuk.

Jewhen STANKOWYCZ
W latach 1962–1963 studiował kompozycję u Adama Sołtysa w Konserwatorium Lwowskim, w latach 1965–1970 w Kijowskim Konserwatorium Muzycznym u Borysa Latoszyńskiego, i Myrosława Skoryka. W 1977 r. otrzymał Państwową Nagrodę im. T. Szewczenki za „Symfonię Nr 3. Ja utwierdzam się”. W latach 1990–1992 był przewodniczącym Związku Kompozytorów Ukrainy. W 1996 r. przebywał w Szwajcarii na stypendium rządu szwajcarskiego, na zamówienie którego napisał szereg utworów. Jest profesorem Narodowej Akademii Muzycznej w Kijowie. Jego utwory były wykonywane w wielu krajach Europy, USA i Kanadzie.
Stankowycz zaznaczył wyraźnie swą obecność w muzyce ukraińskiej już w pierwszych latach samodzielnej pracy. Jest kompozytorem o dramatycznym temperamencie i epickim rozmachu. Nawet utwory kameralne pod jego piórem nabierają charakteru zgoła niekameralnego, jak na przykład III Symfonia kameralna na flet i orkiestrę smyczkową (Międzynarodowa Trybuna Kompozytorów UNESCO zaliczyła ją do 10 najwybitniejszych utworów 1985). W swoim czasie Stankowycz ulegał awangardowym tendencjom, pisał utwory nawiązujące do „igrania” z cudzym stylem („Sinfonietta”), kompozycje quasi-barokowe („Sinfonia Larga”) czy „romantyczne” („Symfonia Nr 4 Lirica”).
Z równym powodzeniem wypowiada się w dowolnym gatunku czy formie, także w muzyce dla teatru dramatycznego i filmu. Kompozytor najchętniej skłania się ku dramaturgii o treści problemowo-filozoficznej. Stąd w jego twórczości przeważają monumentalne formy symfoniczne czy teatralne (m. in. 12 symfonii). Szczególnie wyróżniają się: „Symfonia Nr 3” (1976) do poetyckiego tekstu Pawła Tyczyny na głos solowy, chór i orkiestrę, „Symfonia pastorali” (1979), folk-opera „Kwiat paproci” (1979), balet „Olga” (1982), potężne „Dictum” (1987) w jedenastu częściach na orkiestrę kameralną oraz szereg utworów poświęconych tragedii Czarnobyla – „Czarna elegia” (1991), „Poemat boleści” (1993); symfoniczna „Panachyda” poświęcona pamięci ofiar Wielkiego Głodu w 1933 roku.

Dmytro PAWŁYCZKO
Ukraiński poeta, tłumacz, eseista. Autor wielu tomów wierszy, między innymi „Miłość i nienawiść” (1953), „Moja ziemia” (1955), „Czarna nić” (1958), „Wzywa prawda!” (1958), „Tajemnica twojej twarzy” (1979), „Spirala” (1984), „Nostalgia” (1998), „Poświadczam życie” (2000). Tłumacz poezji anglojęzycznej (m. in. sonetów Szekspira), polskiej, bułgarskiej, rosyjskiej i in. Redaktor drugiego tomu „Antologii poezji polskiej” (1979). Wieloletni redaktor naczelny „Wseswitu”. W Polsce wydano dwa wybory jego wierszy „Istota rzeczy” (wybór i tłumaczenie Floriana Nieuważnego, Warszawa 1980) i „Tajemnica twojej twarzy” (wybór i tłumaczenie Bohdana Zadury, Lublin 1989) oraz tom „Naparstek” (Koszalin 2000, w wersji dwujęzycznej). Dmytro Pawłyczko opublikował liczącą 470 stron antologię własnych przekładów poezji polskiej od Jana Kochanowskiego do Darka Foksa „Dzwony w zimie” (Kijów 2000). Rok później ukazało się jej poszerzone wydanie „50 polskich poetów”. Związany z Ruchem, stał na czele Komisji Spraw Zagranicznych parlamentu ukraińskiego; był współtwórcą Deklaracji Niepodległości i ambasadorem Ukrainy w Polsce (1999–2001).

Wołodymyr SIRENKO
Studiował dyrygenturę w Kijowskim Konserwatorium Muzycznym im. P. Czajkowskiego u Aliny Własenko. W latach 1989–1993 był dyrygentem Narodowej Orkiestry Ukrainy w Kijowie, a od 1991 r. głównym dyrygentem i dyrektorem artystycznym Orkiestry Symfonicznej Ukraińskiego Radia i Telewizji w Kijowie. Od 1999 r. prowadzi Narodową Orkiestrę Ukrainy. W 1990 r. został laureatem dyrygenckiego konkursu w Pradze. Występował z orkiestrami Czeskiego Radia i Filharmonii w Pradze. W 1991 r. z zespołem solistów „Kijowska Kamerata” występował w Warszawie i dokonał nagrań dla Polskiego Radia. W 1992 r. dyrygował Orkiestrą Słowackiego Radia na Międzynarodowym Festiwalu Muzycznym w Bratysławie. W latach 1993–1995 z Orkiestrą Ukraińskiego Radia i Telewizji odbył liczne tourneé po krajach Europy Zachodniej (Francja, Niemcy, Włochy, Hiszpania). W marcu 1995 r. występował z orkiestrami Prolégé Philharmonic i Classis Symphony w Chicago. Nagrywał dla Ukraińskiego Radia, ma w swoim dorobku kilka płyt. Realizował spektakle operowe współczesnych ukraińskich kompozytorów. Dokonał też wielu prawykonań ukraińskiej muzyki. W Polsce wystąpił na festiwalu Warszawska Jesień z Orkiestrą Kameralną Soliści Kijowa (2000), a także z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Ukrainy w Filharmonii Narodowej w Warszawie (2001).

Ryszard RONCZEWSKI
Reżyser i aktor, od 1984 r. związany z Teatrem Wybrzeże w Gdańsku. Ukończył PWSFTViT w Łodzi, gdzie debiutował jako aktor w 1954 r. na deskach Teatru Powszechnego. Z łódzkim Teatrem Nowym występował do 1957 r., grał w Operetce Warszawskiej (1958–1959), później związał się z Trójmiastem. W latach 1960–1969 był aktorem Sopockiej Estrady, a w latach 1970–1974 pracował tam jako kierownik artystyczny. Okres 1974–1979 to czas reżyserskiej pracy w Teatrze Muzycznym w Gdyni.
Od 1954 roku aż po dzień dzisiejszy Krzysztof Ronczewski jest również nierozerwalnie związany z filmem. Zagrał m. in. w filmach: „Do krwi ostatniej...”(1978), „Stara Baśń” (2003, 2004), „Jutro będzie niebo” (2001). Jest laureatem wielu odznaczeń, m. in. Srebrnego Krzyża Zasługi (1978), czy „Sopockiej Muzy” statuetki przyznawanej za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauki, kultury i sztuki.

Wstęp wolny