Urb Cultural Planning

 Logotyp Interreg Baltic Sea Region. European Regional Development, European Union     logotyp EU Strategy for the Baltic Sea Region

Nadbałtyckie Centrum Kultury jest wśród kilkunastu partnerów międzynarodowego projektu miejskiego Urb Cultural Planning. Jego celem jest rozwój życia społecznego w rewitalizowanych dzielnicach nadbałtyckich miast. Narzędziem zmian są działania kulturalne. W Gdańsku działania te objęły Nowy Port i Stare Przedmieście.

Urb Cultural Planning to projekt unijny skoncentrowany na miastach regionu Morza Bałtyckiego i finansowany z programu Interreg Europa w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Projekt ma na celu rozwój i ożywienie kulturalne dzielnic zlokalizowanych poza ścisłym centrum życia miejskiego. Dla twórców i instytucji biorących udział w przedsięwzięciu najważniejsze są integracja społeczności lokalnych, wzmocnienie mieszkańców i ich aktywizacja w życiu społecznym. Liczą oni również na poprawienie komunikacji pomiędzy mieszkańcami a urzędnikami miejskimi.

W projekcie bierze udział łącznie 14 partnerów – organizacji kulturalnych i społecznych. Wśród nich znalazło się NCK. Oprócz tego do działania włączyło się 36 zrzeszonych organizacji pożytku publicznego z 8 krajów. Działania dotyczyły następujących miast: Ryga (Łotwa), Pori (Finlandia), Narskov (Dania), Wisaginia i Wilno (Litwa), Nykøbing Falster (Dania), Kilonia (Niemcy) oraz Gdańsk. W każdym z nich wybrano obszary lub dzielnice szczególnie potrzebujące ożywienia kulturalnego. W Gdańsku zostały nimi Nowy Port i Stare Przedmieście.

Gdańskimi koordynatorkami Urb Cultural Planning z ramienia NCK są Magdalena Zakrzewska-Duda oraz Katarzyna Szewciów.

 

Planowanie kulturowe

Planowanie przestrzeni publicznej to nie tylko kwestia estetyki. W ostatnich latach w urbanistyce niezwykle ważne stało się tworzenie przestrzeni opartych na zasadach zrównoważonego rozwoju. Miasto ma nie tylko zachwycać reprezentatywnymi budowlami w centrum, ale też być przyjazne mieszkańcom różnych dzielnic – także tych ulokowanych na obrzeżach. Dotyczy to przede wszystkim tych części miasta, które potrzebują rewitalizacji. Zrównoważony rozwój to także edukacja przestrzenna młodych i zapraszanie ich do uczestnictwa w zarządzaniu miastem.

Bazą do kolejnych działań w ramach Urb Cultural Planning jest mapowanie miasta. To metoda polegająca na dialogu z mieszkańcami. Jego celem jest poznanie ich potrzeb dotyczących wspólnej przestrzeni, a następnie tworzenie i wdrażanie wspólnie stworzonej wizji. Dzieje się to na zasadzie testowania różnych pomysłów. Na koniec w przystępnej formie tworzymy zestaw dobrych praktyk. Wszystkie etapy projektu oparte są o działania z zakresu kultury i sztuki. To bowiem kultura buduje miasto na różnych jego poziomach.

 

Zadania NCK w projekcie

Zakres wszystkich działań NCK w projekcie odzwierciedlają poniższe etapy:

1) Gaming – miasto w Minecrafcie

Gamifikacja jest ważną częścią Urb Cultural Planning. Miasta, które zgłosiły swój udział w tej części projektu to: Kilonia, Karlskrona (gra opracowana przez Uniwersytet w Skovde), Ryga i Gdańsk. Koordynacją działań zajął się Uniwersytet Inland w Norwegii. Ideą gamifikacji jest wykorzystanie elementów gry do rozwiązania zadań z życia codziennego, a w przypadku naszego projektu – także życia społecznego. W naszych działaniach gaming oparty jest o grę Minecraft. Inspiracją była akcja „Block by Block” organizowana przez ONZ (zobacz: https://www.blockbyblock.org/). Pokazała ona, że kultowa gra świetnie nadaje się do rozmowy o rozwoju miast, zwłaszcza w kontekście przestrzeni publicznych. Jednocześnie Minecraft okazał się idealnym narzędziem do włączenia w uczestnictwo młodych ludzi.

W ramach tej części projektu NCK wykorzystało specjalnie stworzony w świecie gry Minecraft model Starego Przedmieścia. Tak przygotowana gra została wykorzystana na zajęciach szkolnych. Uczniowie szkoły podstawowej nr 67 w Gdańsku, wykorzystując wirtualny świat, mogli wyrazić swoje emocje związane z przestrzenią swojej dzielnicy. Przygotowujemy kolejne działania łączące rzeczywistość Minecraftu z przestrzenią i lokalnym kolorytem Starego Przedmieścia. Efekty naszych prac dostępne są na www.gameofgdansk.eu.

Pilotażowy program gamifikacji ma być przedstawiony na międzynarodowej konferencji w ramach projektu Game of Cities: Culture, Participation, Democracy, której głównym organizatorem jest Samorząd Województwa Pomorskiego.

2) Rezydencje artystyczne

Urb Cultural Planning to również rezydencje artystyczne. Nadbałtyckiemu Centrum Kultury wyznaczono rolę koordynacji całości programu rezydencyjnego. Zadanie to wykonaliśmy z pomocą Aleksandry Grzonkowskiej – kuratorki i doktorantki ASP w Gdańsku. Ważną częścią tego etapu było zebranie od partnerów zidentyfikowanych przez nich potrzeb społeczności lokalnych. Zadaniem rezydentów była odpowiedź na te potrzeby poprzez zaproponowanie „skrojonych na lokalną miarę” działań artystycznych  i kreatywnych w przestrzeniach miejskich.

Na bieżąco zbieraliśmy dane i opracowaliśmy bazę online z informacjami na temat artystów i osób kreatywnych zaproponowanych do udziału w programie rezydencyjnym (czerwiec - październik 2019) w miastach partnerskich Polski, Niemiec, Finlandii, Łotwy, Litwy, Danii i Rosji (obwodu kaliningradzkiego). Następnie wsparliśmy merytorycznie partnerów w wyborze rezydentów. W kolejnym etapie kompletowaliśmy dokumentację (fotografie, filmy, wywiady, teksty) przebiegu rezydencji w poszczególnych miejscach. W rezultacie powstała e-publikacja w języku angielskim stanowiąca zapis dobrej praktyki, którą pragniemy się dzielić (Residencies Overview).

3) Dokument strategiczny „Road Map”

Kolejnym zadaniem NCK  w  projekcie jest opracowanie „Road Map” – dokumentu strategicznego umożliwiającego władzom lokalnym zastosowanie metodologii planowania kulturalnego w praktyce. „Road Map” to swoista mapa inspiracji do tworzenia efektywnej i zrównoważonej polityki rozwoju przestrzennego w oparciu o innowacje społeczne. Dokument powstaje we współpracy z wszystkimi partnerami Urb Cultural Planning: tworzony jest w języku angielskim, a następnie będzie przetłumaczony na  języki ojczyste Partnerów.  Pracę nad „Road Map” koordynują na zlecenie NCK eksperci z Towarzystwa Urbanistów Polskich, Oddział Gdańsk.

 

Informacje o zbliżających się wydarzeniach w ramach UCP znajdą się w aktualnościach naszej strony.

Więcej o idei Urb Cultural Planning w wywiadzie z Charlesem Landrym.

Strona www https://urbcultural.eu/

Strona Game of Gdansk: https://www.gameofgdansk.eu/